กำลังพญาเสือโคร่ง

         กำลังพญาเสือโคร่ง หรืออีกชื่อหนึ่ง กำลังเสือโคร่ง เป็นสมุนไพรที่จัดว่าเป็นไม้หายากอีกชนิดหนึ่งที่คนรุ่นใหม่น้อยคนนักจะรู้จักหรือเคยพบเห็น ในอดีตต้นไม้ต้นนี้เป็นที่รู้จักกันดีในหมู่คนพื้นเมือง และชาวเขาที่เข้าไปเก็บของป่ามาขาย ให้ร้านยาไทยในเมืองหรือนำไปต้มน้ำรับประทานเองเป็นยาสมุนไพร

        คงเป็นเรื่องธรรมดาที่ชาวบ้านสมัยก่อนจะนำเอาพันธุ์พืชชนิดต่างๆรอบตัวมาทำอาหารหรือยารักษาโรค เป็นเพราะความเจริญที่ยังเข้ามาไม่ถึงบวกกับความรู้ที่ได้มาจากคำบอกต่อๆกันมาถึงรุ่นลุกรุ่นหลาน ต้นกำลังพญาเสือโคร่งนั้นเดิมมีมากในภาคเหนือและอีสานแต่ปัจจุบันคงมีจำนวนผู้คนในแถบนั้นไม่มากที่ได้เจอหรือสัมผัสมัน อย่างเช่น ระหว่างทางเดินขึ้นภูสอยดาวนั้นมีชื่อเนินหนึ่ง เนินเสือโคร่ง เจ้าหน้าที่อุทยานบอกเหตุผลที่ชื่อนี้เพราะ เมื่อก่อนมีต้นกำลังพญาเสือโคร่งในพื้นที่แถวเนินนี้เป็นจำนวนมาก แต่ที่ผ่านมามีชาวบ้านมาตัดไปทำเป็นทำยาสมุนไพรชูกำลังบ้างหรือไม่ก็ทำเป็นไม้กระดานบ้านบ้าง จึงไม่เหลือต้นไม้มีชื่อนี้ให้เห็นอีกเลย

        สรรพคุณที่มีมหาศาลของต้นกำลังพญาเสือโคร่งนั้น ถือได้ว่าเป็นยาอายุวัฒนะ โดยเปลือกไม้ (ซึ่งเปลือกต้นจะมีน้ำมันหอมระเหยชนิดหนึ่ง กลิ่นฉุนแรงคล้ายน้ำมันระกำ แต่ถ้าทิ้งไว้จนเปลือกแห้งกลิ่นหอมจะระเหยไปจนหมด) ต้มกับน้ำเป็นยาบำรุงธาตุ บำรุงกำลัง เจริญอาหาร ขับลมในลำไส้ บำรุงเส้นเอ็นให้แข็งแรง ที่สำคัญแก้ปวดเมื่อยตามร่างกายได้ดีมาก ช่วยชำระล้างไตให้สะอาด 

        ต้นไม้ต้นนี้ยังมีคุณกับเพศหญิงโดยเฉพาะ สำหรับผู้หญิงที่ไม่สมบูรณ์ทางร่างกาย มีปัญหาเกี่ยวกับระบบภายใน มดลูกไม่แข็งแรงหรือช้ำ อักเสบเนื่องจากการกระทบกระเทือน แท้งบุตร สามารถนำเอาเปลือกต้นถากออกจากลำใส่ภาชนะต้มน้ำให้เดือด เคี่ยวไฟอ่อนๆ รับประทานต่อเนื่อง ระบบต่างๆที่มีปัญหาจะหายเป็นปลิดทิ้ง

        ตำรายาพื้นบ้านภาคอีสาน ยังใช้เนื้อไม้ของกำลังเสือโคร่งผสมกับต้น ม้าโรงแตก หรือ ม้ากระทืบโรงตัวผู้ ลำต้นข้าวหลาม แก่นหรือรากเจ็ดช้างสารใหญ่ ลำต้นกำลังช้างสารจำนวนเท่ากัน เป็นยาบำรุงร่างกาย บำรุงกำลังทางเพศ ใช้ดองกับสุราจะเป็นสีแดง ยิ่งเข้มเท่าไหร่ยิ่งแรงขึ้นทวีคูณ ต้มหรือดองได้ถึง3-4 ครั้งจนกว่าจะหมดสี

        คงเป็นเพราะสรรพคุณอันน่าเหลือเชื่อกระมังที่ทำให้ต้นไม้ใหญ่กลับกลายเป็นซากแห้ง ทิ้งไว้เหลือเพียงชื่ออันทรงพลังไว้ให้ลูกหลานเพียงได้ยิน